ДУАРÆЙ ФЕДТЕ КÆНЫН — Атæрын, асурын … Фразеологический словарь иронского диалекта
КЪÆБÆР ЦЪЫНДÆЙ НÆ ХÆРЫН — Кæрдзындæттон, нæртон уæвын. Мæцыхъойыл зæрондырдæм хуыцау йæ бæллæх æруагъта. Йæ бинойнаг Черчесон, рухсаг уæд, гæдыйау къæбæр цъындæй нæ хордта... йæ хæдзары фæлахс дуар уазæгыл никуы ассыдта. (Хъайтыхъты А. Мæцыхъойы куырдадз.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
СÆУÆССÆ — Нарты фыдæл. Сæуæссæйæ равзæрдысты Нартæ. Йæхæдæг та дунемæ фæзынд афтæ: Зынджы бардуаг Уаз къуылдымыл арт скодта, æмæ артæн йæ фæздæг арвмæ цыд. Зæдтæ йæм смæсты сты æмæ йыл Галæгонмæ бахъаст кодтой «Нал нæ уадзы цæрын йæ фæздæгæй, фæхæсс ма йын … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АМРАН — Даредзанты таурæгъты сæйраг архайæг Амран у ирон адæмы уарзондæр таурæгъон хъæбатыртæй иу. Нарты Батрадзимæ сæ æрæвæрæн ис фæрсæй фæрстæм. Батрадзау Амран дæр у рæстыл тохгæнæг, æгъдауджын, æнæуæлдай ми, йæхи уæлдæр не вæры, хистæртæн,… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
РЫНЫ БАРДУАГ — тж. НЫРЫ БАРДУАГ Хæцгæ низты бардуаг. Раджы заманты ирон адæмыл хæцгæ низты азарæй стыр бæллæхтæ цыд. Уымæн æвдисæн сты нæ хæхбæсты бирæ зæппадзты гуыппартæ. Дæргъæвсы зæппадзты ма уырыссагау «Городок мертвых» дæр рахуыдтой. Адæм алыхуызон… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЗЫНДЖЫ БАРДУАГ — Арт, Æвзалы æмæ Æртхутæг сты йæ дæлбар. Уыдон фæрцы Куырдалæгон бахсиды нæртон адæмы, æмæ сын тыхгæнæг тых нæ ары. Уымæ гæсгæ Нæртон адæмы хонынц артæй гуырдтæ. Уæвгæ Нарты фыдæл Сæуæссæ дæр дунемæ фæзынд Зынджы бардуаджы курдиатмæ гæсгæ æмæ йæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
КУЫРДАЛÆГОН — Уæрхæг йæ фаззон лæппуты райгуырды боны фарнæн нæртон куывдмæ æрхуыдта уæларвæй Куырдалæгоны, фурдæй Донбеттыры, Нартæй та – Борæйы æмæ æндæрты. Лæппутыл нæмттæ дæр сæвæрдта, Куырдалæгон æмæ сын йæ куырдадзы фæтыгæй номæвæрæджы лæварæн радта… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НАРТÆ — Нарты кадджыты сæйраг архайджытæ, хъæбатыр, зондджын, зонынджын æмæ æгъдауджын адæмы хатт. Ирон адæм сæ хонынц сæ таурæгъон фыдæлтæ. Хуыцау сæ сфæлдыста уæйгуыты фæстæ. Иу кадæг нын Нарты равзæрды тыххæй афтæ дзуры: – Хуыцау дунейы куы сфæлдыста … Словарь по этнографии и мифологии осетин
СОСЛАН — тж. СОЗЫРЫХЪО Нарты кадджыты зындгонддæр, бирæвæрсыгдæр, ныхмæвæрддæр фæлгонцтæй иу. Йæ райгуырдæй йæ мæлæтмæ йæ алы ми дæр, йæ удыхъæд суанг йæ конд æмæ йæ уæлæдарæс дæр диссаг кæмæн сты, ахæм хъæбатыр у Сослан. Йæ хъæбатырдзинад, йæ тых, йæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АЙСАНА — Нæртон Уырызмæг æмæ Сатанайы фырт. Кадæг «Уырызмæг æмæ Сырдон» нын зæгъы: «Нартæ æрæмбырд сты æмæ загътой: «Уырызмæг йæхиуыл фæхæцыди æмæ фервæссыди йæхиуыл. Ныр ма уымæн зæнæг куы фæуа, уæд йæ зæнæг дæр сæ фыды хуызæн рахæсдзысты, æмæ ма уæд… … Словарь по этнографии и мифологии осетин